حضانت
حضانت در فقه به معنای نگاهداری، پرورش و تربیت کودکان میباشد.
به تعریف علمای حقوق ، به معنای نگاهداشتن طفل ، مواظبت و مراقبت از او و تنظیم روابط او با خارج است است ، با رعایت حق ملاقات که برای خویشان نزدیک طفل شناخته شده است .
بنابراین ناظر به حمایت جسمی از کودک و همچنین حمایت روحی و اخلاقی طفل می باشد . ماده 1173 قانون مدنی نیز به جنبه معنوی و اخلاقی حضانت اشاره می کند چرا که این ماده بیان می دارد که هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد ، دادگاه می تواند هر تصمیمی را که درباره حضانت طفل مقتضی بداند اتخاذ کند .
در این قسمت به چکیده گزیده ای از آراء قضائی در خصوص حضـانت می پردازیم .
چکیده آراء دادگستری در خصوص حضـانت
1-حضانت طفلی که به بلوغ رسیده است :
بعد از اینکه طفل به سن بلوغ رسید از تحت حضانت والدین خارج و میتواند به انتخاب خود نزد هر یک از والدین زندگی کند بنابراین دعوای حضانت چنین فرزندی قابل استماع نیست.
مستندات : مواد 1168،1169 و 1210 قانون مدنی
2-سپردن حضانت طفل:
در صورت اثبات رفتار نامناسب پدر و احراز مصلحت طفل در زندگی با مادر، دادگاه حق حضـانت را از پدر سلب و به مادر واگذار میکند.
مستندات : ماده واحده قانون اصلاح ماده 1169 قانون مدنی 1382 مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ ماده 13 قانون حمایت خانواده 1391
3-حضـانت کودک پس از هفت سالگی :
درصورتی که علی رغم رسیدن طفل به 7 سالگی و آغاز حق حضـانت قانونی پدر، مصلحت طفل به دلیل انس و وابستگی شدید وی به مادر، حضور در کنار مادر باشد، بنا بر مصلحت مربوطه، حکم به حضــانت پدر صادر نخواهد شد و حضـانت مادر ادامه پیدا خواهد کرد.
مستندات : ماده 1169 قانون مدنی
4-اختصاص حضانت به اطفال :
حضـانت مخصوص اطفال است. بنابراین از آنجا که سن بلوغ دختران 9 سال قمری است، بعد از 9 سالگی، از حضــانت خارج میشوند.
مستندات : مواد 1210، 1168، 1170، 1171 و 1175 قانون مدنی
5-واگذاری حضانت فرزند صغیر به پدر در صورت ازدواج مجدد مادر
ازدواج مجدد زوجه پس از طلاق از موارد تصمیم گیری در مورد حق حضـانت نسبت به فرزند صغیر است.
مستندات : ماده 1170 قانون مدنی
6-اعتبار امر مختومه در دعاوی حضـانت
دعاوی مربوط به حضـانت و ملاقات با اطفال از موضوعاتی است که با گذشت زمان و تغییر در وضعیت یکی از طرفین دعوا یا فرزند مشترک قابل طرح مجدد در محکمه بوده و مشمول اعتبار امر مختومه نمیگردد.
مستندات : ماده 1173 قانون مدنی
7-ملاک در تعیین حضانت طفل پس از مفارقت زوجین
در تعیین حضـانت اطفال، مصلحت طفل مورد توجه قرار میگیرد نه عسر و حرج پدر و مادر بنابراین دادگاه به اقتضای مصلحت میتواند حضـانت طفل قبل از سن هفت سالگـی را به پدر واگذار کند و یا بعد از سن هفت سالگی مجدداً مادر را صالح به حضـانت بداند.
8-رجوع از اذن در حضانت :
اذن مادر مبنی بر نگهداری طفل توسط پدر قابل رجوع است
مستندات : مواد 98 و 1169 قانون مدنی – ماده 12 قانون حمایت خانواده
9-تأثیر اعتیاد پدر بر واگذاری حضانت کودک به مادر :
اعتیاد به شیشه ازجمله مواردی است که سبب واگذاری حضـانت فرزند به مادر میگردد.
مستندات : ماده 1130 قانون مدنی
10-دعوای سلب حضانت به علت اقامت زوجه در خارج از کشور:
در فرضی که حضـانت فرزند، به عهدهی زوجهای باشد که در خارج از کشور ساکن است، این امر با مصلحت فرزند و حقوق زوج راجع به ملاقات فرزند در تضاد است پس حضانت، به طرف دیگر واگذار میشود.
11-ذی سمت در دعوی حضـانت :
دعوای حضـانت جد پدری در صورت زنده بودن پدر به لحاظ فقد سمت مسموع نیست.
12-تأثیر احراز رابطه نامشروع بر حضـانت :
احراز رابطه نامشروع هر یک از والدین که حضانت طفل با اوست، مثبت عدم صلاحیت اخلاقی وی بوده و موجب سلب حضانت می شود.
13-تأثیر مصلحتِ طفل در دعوایِ حضانت :
در دعوایِ حضـانت، یکی از عوامل تأثیرگذار، رعایتِ مصلحتِ طفل است بنابراین حتی اگر صلاحیتِ پدر، برای حضانت محرز باشد، ممکن است زندگی طفل با مادر، به مصلحت وی باشد.
مستندات : تبصره ماده 1169 قانون مدنی
14-توافق ابوین در خصوص حضـانت طفل بعد از بلوغ :
ابوین در خصوص حضانت طفل تا سن بلوغ میتوانند توافق کنند و توافق آنها در خصوص حضانت طفل تا سن 18 سالگی به دلیل حق انتخاب طفل مبنی بر انتخاب یکی از ابوین برای زندگی بعد از سن بلوغ خلاف قانون است.
پژوهشگاه قوه قضائیه
سایر دعاوی خانوادگی
مشاوره و قبول وکالت در موضوع حضـانت فرزندان مشترک
مشاوره ، به صورت حضوری و با تعیین وقت قبلی می باشد.
از تماس تلفنی جهت مشاوره خودداری فرمائید.
شماره تماسهای اعلام شده ، جهت هماهنگی وقت حضور می باشد.
تماس : شنبه تا چهارشنبه بغیر از ایام تعطیل با تعیین وقت قبلی
اطلاعات تماس جهت مشاوره حضوری و قبول وکالت